Αντίο φίλε !!

 Αγαπημένε μας φίλε, αξέχαστε Μανόλη.

            Ήταν μια τέτοια μέρα του Μάρτη, σαν σήμερα, πριν από μόλις... 52 χρόνια που μαθητές τότε στο ΣΤ’ Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών τρέχαμε σαν πολύβουο μελίσσι στο προαύλιο του σχολείου. Όλοι κάναμε τα τρελλά της ηλικίας κι εσύ με εκείνο το παντοτινό σου χαμόγελο μας εξηγούσες ότι σήμερα φεύγει ο χειμώνας και αρχίζει πια η άνοιξη.  Ίσως στο λαμπρό από τότε μυαλό σου, σκεφτόσουν ότι καλό θα ήταν να... σκηνοθετήσεις σαν σε θεατρική παράσταση, την μαθητική καθημερινότητα μας για τις ανοιξιάτικες μέρες που ακολουθούσαν, μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς τον Ιούνιο.

Η σκηνοθεσία ήταν για σένα από τότε μία «επίσημη αγαπημένη». Γι’ αυτό μεγαλώνοντας ασχολήθηκες τόσες φορές με αυτήν. Και χάρισες την ευτυχία σε χιλιάδες ανθρώπους καθώς έτρεχαν να δουν τις παραστάσεις που ανέβαζες.

Δυστυχώς, φίλε Μανόλη, ναι δυστυχώς, σήμερα Τρίτη δίνεις την τελευταία σου επί Γης παράσταση. Μια παράσταση που είναι «sold out», αφού όλα τα Χανιά θα έλθουν να δουν την τελευταία σου σκηνοθεσία. Θα σκηνοθετήσεις μια Αισχύλεια τραγωδία που μετά την επί Γης κάθαρση θα σε ανεβάσει στα ουράνια, εκεί που «θα ζήσεις» την επουράνια ζωή σου. Εκεί που θα συνεχίσεις αμέτρητες ακόμα σκηνοθεσίες έχοντας για ηθοποιούς τους παλιόφιλους του ΣΤ’ Γυμνασίου Αρρένων Αθηνών όπως τον Ανδρίτσο, τον Γαβαλά, τον Γκουμάση, τον Έξαρχο, τον Λυσικάτο, τον Μέγα, τον Μουλάκη, τον Νέζο και τον Γιάννη Τσέκερη. Σε φαντάζομαι, φίλε Μανόλη, να δίνεις στον Τσέκερη τον ρόλο του Χρεμύλου στον Πλούτο του Αριστοφάνη! Η σκηνοθεσία σου θα είναι καταπληκτική και όλοι οι Άγγελοι θα συνωστίζονται στο ταμείο σας για ένα εισιτήριο!

Γιατί κι εκεί ψηλά θα είσαι «το όνομα». «Θα τους πεθάνεις» με τις τρομερές σου παραστάσεις. Θα είσαι ο ξεχωριστός γιατί ήσουν ξεχωριστός και σαν μαθητής κατά τα λεγόμενα του σεβαστού μας δάσκαλου Κώστα Γιαννημάρα. Ο οποίος χθες σε τηλεφωνική μας συνομιλία και σαν μνημόσυνο για σένα που τόσο θαύμαζε σαν μαθητή του, μου έλεγε με πόνο ψυχής:

«Ηλία, δεν μπορείς να φανταστείς πόσο ταράχτηκα με το νέο για την απώλεια του Μανόλη. Ο οποίος μου τηλεφώνησε Παρασκευή βράδυ, λίγες ώρες πριν φύγει από την ζωή και επί μία ώρα μιλούσαμε για τα παλιά του σχολείου μας. Τον θυμάμαι σαν να τον βλέπω τώρα μπροστά μου να είναι στην τάξη στο πρώτο θρανίο προς το παράθυρο. Ήταν ένα παιδί πάντα χαρούμενο, ποτέ κατσουφιασμένο! Είχε προσωπικότητα, πρωτοτυπίες, πολλές ανησυχίες και πάμπολλα πνευματικά χαρίσματα. Ήταν πανέξυπνος, αλλά πάντα σεμνός και ο χαρακτηριστικός σεβασμός του προς τον συνάνθρωπο τον έκανε να φρενάρει τον άκρατο αυθορμητισμό του. Τον θαύμαζα ιδιαίτερα παρακολουθώντας την μέχρι σήμερα πορεία του».

Για αυτή την πορεία σου Μανόλη μου είχες ανοίξει την καρδιά σου τελευταία όταν πήρες να με ευχαριστήσεις για την κριτική που έγραψα για «τον ταξιδιώτη» του Ντρυόν και γεμάτος χαρά και περηφάνεια ούρλιαζες λέγοντας:

Ηλία σ’ ευχαριστώ! Είναι φοβερό! Όλοι στα Χανιά διαβάζουν την κριτική σου για την παράσταση μου!

Και χωρίς κοινότυπες ευχαριστίες μου μίλησες σαν αδελφός για την ζηλευτή σου πορεία στα Χανιά. Για τον μεγάλο σου αγώνα. Για το ότι δεν συμβιβάστηκες ποτέ, αν και αυτό σου ήταν δύσκολο, επίπονο και συχνά σου φαινόταν αδύνατο. Αλλά όπως παραδέχτηκες ήταν το μόνο που καταξίωνε την ανθρώπινη οντότητά σου. Και σε έκανε να κερδίζεις πάντα κάτι τρανό! Την συνέπεια προς τον εαυτό σου. Τον ίδιο σου τον εαυτό. Αυτή την συνέπεια να αγωνίζεσαι «τον αγώνα τον καλό κ’ αγαθό» μέχρι να φθάσεις την τελειότητα, την είδαμε να βγαίνει ολόφωτη και στην τελευταία σου παράσταση στις 16 Φεβρουαρίου 2017 στο σχολείο μας, στο σχολείο που τόσο λάτρευες!

Και τα λόγια σου στο τηλέφωνο πριν ένα μήνα από τα Χανιά, τα κρατώ για να ξεφεύγω από την τύρβη της ζωής και να ακούω χαρούμενα ξεφωνητά ενός ευτυχισμένου ανθρώπου που χαιρόταν για την κριτική που είχε γράψει ένας φίλος για την παράστασή του. Και το υπόλοιπο μισό τηλεφώνημα σου με τις συμβουλές και την αυτοκριτική σου για την μέχρι τώρα λαμπρή πορεία σου τα κρατώ σαν παρακαταθήκη φιλίας, σαν πραγματική διαθήκη που μου άφησες γραμμένη πριν ένα μήνα, με προσωπική σου αφιέρωση όπως μου έγραψες και στο θεατρικό σου πρόγραμμα την αφιέρωση που σου ζήτησα με το τέλος της παράστασης του Ντρυόν, και μου την έγραψες με κόπο και προσπάθεια με το αριστερό σου χέρι, αφού το δεξί σου χέρι ήταν με κάταγμα σε νάρθηκα.

Ας φτιάξουμε λοιπόν όλοι μας, συμμαθητές του Μανόλη, απόφοιτοι του ΣΤ΄ Γυμνασίου Αρρένων Αθηνών, ένα μικρό χρυσό σεντούκι, και ας το φωλιάσουμε στα τρίσβαθα της ψυχής μας, με κρυμμένο μέσα του θησαυρό τις «από καρδιάς» παρακαταθήκες φιλίας του φίλου Μανόλη.

Ας βαδίσουμε το υπόλοιπο της ζωής μας ακλουθώντας τα σοφά του λόγια κι ας τον παρακαλέσουμε με την απ’ τα ουράνια σκηνοθεσία του να φωτίζει την στράτα μας και να είναι ο Φίλος μας με κεφαλαίο το Φ, σε κάθε κακοτράχαλο ανηφόρι που πορευόμαστε όλοι εμείς οι φίλοι του. Και να είναι βέβαιος ότι εμείς δεν τον ξεχνάμε. Θα έχουμε το παιδικό του χαμόγελο, φάρο φωτεινό στα μεσοπέλαγα της καθημερινότητάς μας.

Και του υποσχόμαστε μετά από χρόνια - «κοινή γαρ η τύχη» - να συναντηθούμε εκεί ψηλά στον ουρανό που συννεφοπερπατεί και που μας περιμένει και όλοι μαζί να δημιουργήσουμε πάλι τη σύναξη των αποφοίτων του ΣΤ’ Γυμνασίου Αρρένων Αθηνών με δάσκαλο τον ίδιο να μας σκηνοθετήσει τις πρώτες μας παραστάσεις στον Παράδεισο.

Αιωνία σου η μνήμη αγαπημένε μας φίλε Μανόλη.

21 Μαρτίου 2017

Ηλίας Π. Γιαννιάς

"Πάει κι αυτός" Στέλιος Καζαντζίδης