ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Παρασκευή 29 Ιουνίου 2012

Το τείχος των Πελοποννησίων (1967).

Αρχές της δεκαετίας του ’90 ,σε τυχαία συνάντηση που είχα με τον Φιλόλογο Καθηγητή μας κ. Κωνσταντίνο Γιαννημάρα, ξαφνιάστηκα  όταν μου θύμισε ότι στην Α’ Λυκείου, μου είχε αναθέσει να σχεδιάσω, σε χαρτόνι διαστάσεων 0,70 Χ1,00 , για τις ανάγκες του μαθήματός της Ιστορίας (φαντάζομαι) το Τείχος των Πελοποννησίων και μάλιστα – όπως μου είπε – με επιτυχία!
Δεν σας κρύβω ότι κολακεύτηκα που ακόμα το θυμόταν και ντράπηκα που σχεδόν το είχα ξεχάσει.
Κάτι μου έλεγε όμως, ότι πριν το παραδώσω στον καθηγητή μας , το έστησα στην αυλή του σπιτιού μας και το φωτογράφησα. Δυστυχώς όμως όσο και αν έψαξα όλα αυτά τα χρόνια δεν κατάφερα να βρω τίποτα σχετικό.
Πρόσφατα όμως, ο αδερφός μου Γιάννης (απόφοιτος 1967) μου είχε μια μεγάλη έκπληξη. Μου τύπωσε από το αρνητικό της φωτογράφισης -που διατηρούσε από τότε -όλες τις λήψεις που είχα κάνει , με τη βοήθειά του προφανώς.
Η καλλίτερη είναι αυτή που ακολουθεί . Ελπίζω να μη σας απογοητεύσει – αναδρομικά – η τότε προσπάθεια μου, για την κατά το δυνατόν πιστή απεικόνιση του τείχους. Εγώ πάντως συγκινήθηκα με το ντοκουμέντο αυτό και γι’ αυτό θέλησα να το μοιρασθώ μαζί σας.
Γιώργος Πισιμίσης




ΠΗΓΗ:
ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ  ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΒΙΒΛΙΟΝ Γ'.

21. Το τείχος των Πελοποννησίων ήτο οικοδομημένον κατά τον ακόλουθον τρόπον. Είχε περιβόλους δύο, τον ένα βλέποντα προς τας Πλαταιάς, τον άλλον προς τα έξω, εναντίον ενδεχομένης επθέσεως των Αθηναίων, και μεταξύ των δύο περιβόλων υπήρχε διάστημα δέκα εξ περίπου ποδών. Εις το μεταξύ τούτο διάστημα των δέκα εξ ποδών ήσαν οικοδομημέναι κατοικίαι, αι οποίαι είχαν διανεμηθή εις τους φρουρούς και ήσαν συνεχείς, ώστε να φαίνεται το όλον ως ένα παχύ τείχος με επάλξεις και από τα δύο μέρη. Εις κάθε διάστημα δέκα επάλξεων υπήρχαν πύργοι μεγάλοι ίσου πλάτους με το τείχος, εκτεινόμενοι έκαστος καθ' όλον το διάστημα από το εσωτερικόν έως το εξωτερικόν μέτωπον, ώστε δεν υπήρχε πάροδος εις την πλευράν των πύργων, αλλ' οι φρουροί διήρχοντο δια του μέσου αυτών. Κατά την νύκτα, όταν ο καιρός ήτο βροχερός και οι φρουροί εγκατέλειπαν τας επάλξεις και εξετέλουν την φρούρησιν από τους πύργους, οι οποίοι ήσαν εις μικράν απ' αλλήλων απόστασιν και στεγασμένοι. Τοιούτο λοιπόν ήτο το τείχος, με το οποίον ήσαν πολιορκημένοι γύρω γύρω οι Πλαταιείς.



8 σχόλια:

  1. Εξαιρετικό το εύρημα.
    Μας υπενθυμίζει πόσο ενδιαφέρον μπορεί να γίνει κάθε μάθημα όταν ο καθηγητής κινητοποιεί τη φαντασία και δημιουργικότητα των μαθητών.
    Δυστυχώς το δικό μας τμήμα (αν δεν με απατά η μνήμη μου) δεν ευτύχησε να διαδχθεί από το συγκεκριμένο καθηγητή.
    Επίσης αναφέρεσαι στη μετάφραση του Ελ. Βενιζέλου, η οποία είναι κλασσική.
    Όταν την αναζήτησα, πριν χρόνια, μου είπαν ότι είχε εξαντληθεί. Με "μέσον" κατάφερα να προμηθευτώ το τελευταίο αντίτυπο, από τις αποθήκες της ΕΣΤΙΑΣ, μια χαρτόδετη έκδοση, την οποία έπσευσα να δέσω και μέχρι σήμερα αποτελεί το πολυτιμότερο βιβλίο που διαθέτω.
    Δεν ξέρω αν στο μεταξύ ακολούθησε επανέκδοση.
    Ο Βενιζέλος είχε πάθος με το Θουκυδίδη, τον οποίο δεν αποχωριζόταν ποτέ, τον διάβαζε συνεχώς και σε κάθε ευκαρία που του δινόταν, γιατί όπως έλεγε τον ξεκούραζε και αποτελούσε πολύτιμο οδηγό στη σκέψη του.
    Δεν ξέρω αν και τι διαβάζουν οι σημερινοί πολιτικοί και βέβαια ούτε συζήτηση για το αν είναι σε θέση να μεταφράσουν αρχαίο κείμενο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ένας ακόμα από τους καθηγητές μας που επεδίωκε την ενεργό συμμετοχή μας στο μάθημα ήταν και ο Α. Μαλεξιανάκης. Θυμάμαι ότι ,όταν είχαμε Φυτολογία - στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου- να μου αναθέτει πάντα, πριν ξεκινήσει το μάθημα και μάλιστα στο διάλειμμα, να σχεδιάζω στον πίνακα με χρωματιστές κιμωλίες σκίτσα από τα κεφάλαια του βιβλίου, που επρόκειτο να μας διδάξει!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θυμάμαι κι εγώ τα σχέδια του Γιώργου που ήταν - αν επιτρέπεται να το πω έτσι - μια προσπάθεια αναπαράστασης της ιστορίας. Ο Γιαννημάρας είχε "αδυναμία" στον θουκιδίδη, που μάλλον οφειλόταν στις κοινές ιδεολογικές τους προσεγγίσεις.
    Βέβαια οφείλω να ομολογήσω ότι η πλειοψηφία του τμήματος είχε "μείνει" σε δυο φράσεις από τον Θουκιδίδη και την Ιστορία του:
    Από την πολιορκία στις Πλαταιές διακρίνονται στο σκίτσο του Πισιμίση δύο από τις περιγραφόμενες στο κείμενο πολιορκητικές και αμυντικές μηχανές. Η πρώτη είναι ο "πολιορκητικό κριός" που διακρίνεται αριστερά στο σκίτσο. Ο μηχανισμός αυτός αποτελείτο από έναν μεγάλο ευθυτενή κορμό δέντρου που σαν "αιχμή" είχε μια επικάλυψη με μορφή κεφαλής κριού με κέρατα στογγυλευμένα προς τα πίσω. Ομάδα ανδρών οδηγούσε με ορμη την κεφαλή του κριού πάνω στην πύλη με στόχο να την καταρρίψουν. Το όπλο φαίνεται ήταν ιδιαίτερα ποτελεσματικό, γιαυτό επιστρατεύτηκε η ,,, πανουργία των αμυνομένων, που κατασκεύασαν ένα αμυντικό όπλο: δυο προεξέχουσες "μπίγες" πάνω από την υπό επίθεση πύλη και ένανκορμό κάθεταπρος την διεύθυνση τους (δηλαδή παράλληλα πρός το τείχος). Ο κορμός αυτός ΄ηταν αναρτημένος με σκοινιά περασμένα σε τροχαλίες ώστε να ανεβοκατεβαίνει.
    Κάθε φορά που οι επιτιθέμενοι επιτίθονταν, με κατάλληλο συγχρονισμό οι αμυνόμενοι άφηναν να πέσει ο κορμός ο οποίος "...πίπτων απέκοπτε τον καύλον της κεφαλής!". Καταλαβαίνετε ότι ιστορία σταματούσε εκεί...
    Η άλλη φράση προέρχεται από τον "Επιτάφιο Λόγο" του Περικλέους, στον οποίο, εκθειάζοντας τα πλεονεκτήματα της Δημοκρατίας έναντι της Σπαρτιατικής ολιγαρχίας ανέφερε σε μια αποστροφή του λόγου, για τον λόγο που οι Αθηναίοι υπερασπόζονται με πάθος την πόλη τους και το καθεστώς της το εξής: "... φιλοκαλούμεν μετ' ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας!"
    μακάρι να μπορούσαμε να το κάνουμε και σήμερα!
    Μπράβο Γιώργο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. καλή η προσπάθεια γιώργο,αλλά, αν μου επιτρέπεις,οι πύργοι δεν έχουν την ίδια απόσταση μεταξύ τους και χτυπάει στο μάτι,γι αυτό αν μπορείς να το ξαναφτιάξεις σωστό.στο μουτζούρη επιεικώς έπιανες ένα δεκαράκι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχεις δίκιο.
      Φαίνεται θα τούχε τελειώσει το διορθωτικό και που λεφτά γι άλλο τότε...

      Διαγραφή
  5. Επιπροσθέτως, θα ήθελα να επισημάνω ότι την τακτική των Σπαρτιατών στην πολιορκία των Πλαταιών, ακολούθησε ο μεγάλος Ιούλιος Καίσαρας στην μάχη της Αλεσίας κατά των Γαλατών. Καίτοι με μικρότερες δυνάμεις κατόρθωσε μα 'περιτοιχίσει" το στρατόπεδο των Γαλατών που είχαν αρχηγό ένα σπουδαίο στρατηλάτη τον Βερσεζεντορίξ. Ο στρατός των Γαλατών μετεκινείτο 'οικογενειακά" (με τους αμάχους και τα γυναικόπαιδα) με αποτέλεσμα να "ανγκάσει" τους Γαλάτες να επιχειρήσουν "έξοδο", πιεσμένοι από την πείνα, όπου η μάχη εξελίχθηκε σε σφαγή με τεράστιες απώλειες για τους Γαλάτες, που μετά υποτάχθηκαν στους Ρωμαίους και χάθηκαν μέσα στην πρώτη παγκοσμιοποιημένη κοινωνία της "Pax Romana". (Εκτός βέβαια από το μικρό Γαλατικό χωριό που εξακολουθεί να ... αντιστέκεται. Προτείνω να ψάξουμε να βρούμε το δικό μας ... χωριό)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Πήραμε το εξής μήνυμα:

    Τότε,δεκαετία του 50 και 60, όχι μόνο συνηθίζονταν αλλά ήταν επιβεβλημένες- ως αναγκαίες- εργασίες σε κάποια μαθήματα ( ζωολογία, φυτολογία, γεωγραφία - ποιός δεν θυμάται τον φασίολο ( ! ) τα μονοκοτυλήδονα κλπ ) και μάλιστα οι καλύτερες απ` αυτές βραβεύονταν και κοσμούσαν τους τοίχους των αιθουσών των τάξεων, ακόμα και τα γραφεία των καθηγητών. Ξεχώριζαν τα ταλέντα, που όπως φαίνεται ήσουν ένα απ`αυτά. Σκιτσάρεις πολύ καλά. Μπράβο και στο Γιάννη που διαφύλαξε αυτά τα αναμνηστικά.
    Μας γυρίσατε πολλά χρόνια πίσω...
    Αντώνης & Ζωή Τυμπανίδου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Εγώ ξέρω ότι από το σκίτσο του PCMC ξεκίνησαν όλα

    http://img.geocaching.com/cache/2fbd7fd8-e704-4aab-8637-30f455cc3853.jpg

    ΑπάντησηΔιαγραφή