Μεγάλη
επιτυχία σημείωσε χθες βράδυ, η παρουσίαση του αστυνομικού μυθιστορήματος «Παλιοί λογαριασμοί» του συμμαθητή μας Γρηγόρη Αζαριάδη, στο ART ΠΟΙΗΜΑΤΑ
και ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ, Αγίας Ειρήνης 17 στο Μοναστηράκι.
Στο
βιβλιοπωλείο των Εκδόσεων Γαβριηλίδη
από πολύ νωρίς είχε δημιουργηθεί το αδιαχώρητο και ανάμεσά τους αρκετοί
συμμαθητές μας και άλλοι απόφοιτοι του Γυμνασίου μας.
Η
παρουσίαση του βιβλίου , στην κατάμεστη αίθουσα του α’ ορόφου ήταν
ομολογουμένως εξαιρετική και έγινε από δύο διακεκριμένους ομιλητές. Τον
καθηγητή του Ε.Μ.Π και συμμαθητή μας Γιώργο
Καμπουράκη και τον ποιητή Κώστα Καναβούρη.
Πρόκειται
για ένα αστυνομικό μυθιστόρημα πολιτικό
νουάρ (polar)
εμπνευσμένο από την πιο περίεργη φοιτητική αποχή , εκείνη στο Αμερικάνικο Deree
College στις αρχές της δεκαετίας του 1970 , η
οποία τότε κρατήθηκε σκόπιμα μακριά από
τη δημοσιότητα , διότι απλούστατα δεν είχε καμιά κομματική υποστήριξη.
Είναι
ένα καταπληκτικό βιβλίο , χορταστικό με 466! σελίδες και με ένα ξάφνιασμα για όλους εμάς τους απόφοιτους
του ΣΤ Γυμνασίου. Ανάμεσα στους πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος , δευτερεύοντες αλλά σημαντικούς ρόλους (π.χ υπουργών, μεγαλοδικηγόρων,εμπόρων ναρκωτικών,προαγωγών κλπ), παίζουν
συμμαθητές μας και καθηγητές μας ! Ονόματα και χαρακτήρες που παίζουν , φυσικά
και δεν θα σας αποκαλύψουμε, εξάλλου είναι ένας ακόμα λόγος για να το διαβάσετε
και να το έχετε στη βιβλιοθήκη σας.
Υ.Γ Όσοι συμμαθητές μας
ονοματίζονται στο μυθιστόρημα, δικαίως θα έχουν να λένε στους δικούς τους « ήμουν και εγώ εκεί» ! Οι υπόλοιποι
μπορούν να περιμένουν το επόμενο βιβλίο του Γρηγόρη , που δεν θα αργήσει να
κυκλοφορήσει .
Φωτό 1 Ο εκδότης του βιβλίου κ. Γαβριηλίδης παρουσιάζει στο κοινό τον συγγραφέα Γρηγόρη Αζαριάδη. |
Φωτό 2 Ο Αζαριάδης ανάμεσα στους Καμπουράκη (δεξιά) και Καναβούρη. |
Φωτό 3 Στη πρώτη σειρά διακρίνονται οι συμμαθητές μας : Βαρύτιμος, Γεωργάτσος και Γουλής.Στη δεύτερη σειρά ο Ζαρέτος. |
Φωτό 4 Ο Αζαριάδης υπογράφει τα βιβλία , ενώ στα δεξιά του κουβεντιάζουν οι συμμαθητές μας : Καραμούζης, Γιαννακάκης, Ζουμπεράκης και Μερέβης. |
Φωτό 5 Ο Χάλαρης (αριστερά) και ο Γιαννημάρας περιμένουν υπομονετικά τον συγγραφέα, να τους υπογράψει τα βιβλία τους. |
Η ομιλία του καθηγητή Ε.Μ.Π Γιώργου Καμπουράκη , κατά την παρουσίαση του βιβλίου:
ΑπάντησηΔιαγραφήΕχω «Παληούς λογαριασμούς» με τον συγγραφέα και μάλλον σήμερα θα ξεκαθαρίσω μερικούς. Ο Γρηγόρης μπορεί να παρουσιάζεται ως πρωτοεκδιδόμενος αλλά στην πραγματικότητα έχει ξεκινήσει την σταδιοδρομία του στην δεκαετία του 60. Τον αναφέρω με το μικρό του όνομα γιατί κάθε άλλη αναφορά θα ήταν μια προσπάθεια να σας κοροιδέψω πράγμα που δεν σκοπεύω να κάνω για τον απλό λόγο πως με την αποστασιοποίηση δεν θα πετύχω τον στόχο του ξεκαθαρίσματος «παληών λογαριασμών» που μόλις άρχισα, αποκαλύπτοντας ένα στοιχείο σχετικά με την ηλικία του. Τότε λοιπόν στα τέλη των σίξτις, όπως θα λέγαμε σε κατανοητά ελληνικά για τους νεώτερους, στα βροχερά διαλείματα μεταξύ λατινικών και φυσικής κάποιοι έγραφαν φρέσκα αστυνομικά. Λέω φρέσκα γιατί διαβαζόντουσαν σε συνέχειες λίγο μετά την συγγραφή τους! Τα βασικά πρότυπα ήταν ο Ιάκωβος Δεσμός του Ian Fleming και ο Μίλων Φιρίκης του Νίκου Τσιφόρου. Εκρηκτικό μίγμα όπως καταλαβαίνετε. Φυσικά τότε κανείς δεν είχε ιδέα για τα είδη της αστυνομικής λογοτεχνίας που σήμερα είναι καμμιά δεκαριά και βέβαια ή έννοια των αστυνομικών πολάρ δεν είχε ακόμα αποκτήσει υπόσταση. Εκεί λοιπόν αρχίζουν να ανοίγουν οι «παληοί λογαριασμοί». Στο διάστημα της επταετίας που ακολούθησε μπήκαν πολλά ερωτηματικά που θα έπρεπε να απαντηθούν. Η πλειοψηφία βρήκε τις απαντήσεις έτοιμες από τους θεωρητικούς του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου , και προσπάθησε να τις βάλει σε εφαρμογή μετά, όταν ο συνταγματάρχες και οι ταξίαρχοι κουράστηκαν να κάνουν λάθη. Μπαίνω λίγο στα πολιτικά της εποχής για να θεμελιώσω εκείνο το πολ του «πολάρ» που θα είναι για πολλούς το κλειδί της κατανόησης της πλοκής του βιβλίου σε δεύτερη ανάγνωση. Η οκτάμηνη κατάληψη του κολεγίου Deree, ένα γεγονός μοναδικό στην ιστορία του, φαίνεται να είναι η Γέεννα όπου θα γεννηθούν οι κολασμένοι του βιβλίου και όπου καταγράφονται οι «παληοί λογαριασμοί».
Σε πρόσφατη συνέντευξη του συγγραφέα δημοσιευμένη σε εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας παρεμβαίνει ο βιτζιλάντε του βιβλίου και λέει: «Μέσα σε αυτή τη λοβοτομημένη κοινωνία εμφανίζεται ένας τύπος που λέει "όχι, δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η νιρβάνα του καναπέ του σαββατόβραδου και τη Δευτέρα το πρωί πάλι στη δουλειά, να καταπίνω την εκμετάλλευση και την καταπίεση του κάθε αφεντικού"».
Η δήλωση αυτή και τα περίεργα που απεργάζεται ο συγγραφέας συμφωνούν, όπως θα δείτε όταν διαβάσετε το βιβλίο και όσοι το διαβάσατε πιθανόν να το κάνετε για δεύτερη φορά, με όσα λέει η Naomi (δυστυχώς) King του Παν/μιου του Λάνκαστερ:
“Ζητήματα ταυτότητας, η σεξουαλικότητα και το φύλο είναι όλα βασικά θέματα που σχετίζονται με το είδος του νουάρ. Στο βιβλίο του In A Lonely Street, ο Frank Krutnik περιγράφει noir ταινίες και μυθιστορήματα ως διαπνεόμενα από μια «υπερβολική και βασανιστική» σεξουαλικότητα που αποκλίνει και προκαλεί τις κοινωνικές νόρμες, διερευνώντας τις σκοτεινότερες περιοχές της ψυχής.
(συνέχεια του προηγούμενου σχόλιου)
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Krutnik υποστηρίζει, επίσης, ότι τα κείμενα νουάρ κυριαρχούνται από μια αίσθηση αρρενωπότητας σε κρίση, με την επικράτηση των ανδρικών μορφών που είναι ταυτόχρονα εσωτερικά διαιρεμένες και διαχωρισμένες από τις πολιτισμικά επιτρεπόμενες (ή ιδανικές) παραμέτρους [sic] της αρσενικής ταυτότητας, της επιθυμίας και επίτευξης στόν μεταπολεμικό κόσμο (Krutnik, σελίδα xiii). Αυτή η αποσταθεροποιητική επίδραση τίθεται ως σημαντικός καταστατικός παράγοντας της ατμόσφαιρας που απαντάται στο τυπικό κείμενο νουάρ, του άγχους και αποπροσανατολισμού.”
Αναφέρθηκα στη γνώμη των ειδικών που σίγουρα ισχύει ως γενική εκτίμηση αυτού του λογοτεχνικού είδους για να πω ότι ο δεν πίστευα πως ο Γρηγόρης θα κατάφερνε να με εκπλήξει. Εν τούτοις τα κατάφερε. Η αποκάλυψη του δολοφόνου προϋποθέτει κάτι σαν την αποδοχή διπλής υπόστασης της ύλης. Ότι δηλαδή η ύλη εκτός από την σωματιδιακή της υπόσταση έχει και κυμματική υπόσταση. Το φωτόνιο ας πούμε συμπεριφέρεται ως κύμα αλλά και ως σωματίδιο. Κάπως ανάλογη ή σχετική αν θέλετε είναι και η ανατροπή που συμβαίνει στο τέλος του βιβλίου, την οποία βέβαια δεν θα αποκαλύψω...
Η αναφορά μου στην κβαντομηχανική δεν έγινε τυχαία ούτε από επαγγελματική οικειότητα με αυτό το πεδίο. Έγινε για να συνδέσουμε δύο χώρους όπου η φαντασία κυριαρχεί στην αναζήτηση των κανονιστικών διαδικασιών μέσα στην αταξία και το χάος. Όλοι οι χαρακτήρες του βιβλίου διέπονται από την αρχή της απροσδιοριστίας του Heisenberg! Ο αναγνώστης έχει πολλούς βαθμούς ελευθερίας για να τους μορφοποιήσει και να τους συνδέσει. Η μόνη απαραβίαστη κατηγοριοποίηση είναι αυτή του αρσενικού και του θηλυκού σε συμφωνία με όσα ανέφερα προηγούμενα παραθέτοντας παρατηρήσεις της Naomi King. Η πολιτική τοποθέτηση των χαρακτήρων επίσης διέπεται από την αρχή της απροσδιοριστίας, και δεν μπορούμε να μην διακρίνουμε την σχετικότητα απόψεων και δράσεων που εξελίσσονται χρονικά και στις βασικές περιπτώσεις γίνονται τόσο ελαστικές ώστε να προκαλούν την καταστροφή. Σε πρώτη ανάγνωση ο τιμωρός και οι τιμωρούμενοι ανήκουν στο ίδιο σύμπαν και χορεύουν μαζί τον χορό των καταραμένων. Όμως η intentio Auctoris (Ο καθηγητής μας των Λατινικών ο κ. Τζαμαλούκας μας είχε σκίσει όλες τις «μεταφράσεις» ευτυχώς όμως ο Ουμπέρτο Έκο με βοήθησε με τον όρο «Πρόθεση του συγγραφέα») είναι να περιγράψει το κυρίαρχο όνειρο της γενηάς του που ήταν η αναμόρφωση της κοινωνίας προς το δικαιώτερο και λιγότερο διεφθαρμένο. Η αναρχική ιδεολογία του κειμένου είναι ένα βασικό αίτημα δικαιοσύνης και αξιοπρέπειας για τον μέσο πολίτη, κύριο ζητούμενο τελευταία. Δυστυχώς το κυρίαρχο αυτό όνειρο ήταν ένα όνειρο μειοψηφίας που ο Γρηγόρης προσπαθεί να μεταδώσει στην επόμενη γενηά.
Εγώ τώρα ως έμπορος ναρκωτικών, γιατί αυτόν τον ρόλο μου έδωσε ο Γρηγόρης λίγο πριν το τέλος του βιβλίου, θα έπρεπε κανονικά να βάλω το πιστόλι μου και να καθαρίσω τον Ζαρέτο (μην κρύβεσαι Θόδωρε) και όσα από τα παληκάρια του προλάβω, όμως κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί γιατί προφανώς ο συγγραφέας θα δώσει λύση στις διενέξεις μας σε επόμενο βιβλίο.
Γιώργος Καμπουράκης
Πρόκειται για ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα, αστυνομικό σε πρώτο επίπεδο, στην πραγματικότητα, όμως, βαθύτατα πολιτικό (άλλωστε όλα είναι πολιτικά) το οποίο με καθήλωσε κυριολεκτικά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠαρόλο ότι η ταυτότητα του δολοφόνου προδίδεται από μια φράση, ήδη, κάπου στο πρώτο τρίτο του βιβλίου (δεν θα σας πω τη σελίδα ούτε και τη φράση για να μην χαλάσω την έκπληξη, σε όσους δεν το διάβασαν ακόμη) κατά ένα όχι περίεργο τρόπο διατηρεί την ένταση και την αγωνία μέχρι και το τέλος.
Τη διατηρεί όχι μόνο γιατί, στον καχύποπτο αναγνώστη, παραμένει η υποψία ότι η "αποκάλυψη" μπορεί να είναι μια καλοστημένη παγίδα του συγγραφέα και θα υπάρξει μια θεαματική ανατροπή (πράγμα που δεν συμβαίνει, η αποκάλυψη όντως επιβεβαιώνεται στο τέλος)αλλά γιατί έχει ολοζώντανους χαρακτήρες και πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης.
Δεν θέλω να κάψω θυμίαμα στο "Μαύρο Βαρώνο" και να υποστηρίξω ότι δεν διαπίστωσα μια σχηματικότητα σε κάποιους ήρωες, ειδικά η γενική ασφάλεια πρέπει να είναι άντρο της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, όλοι οι ήρωες έχουν τις ίδιες μουσικές προτιμήσεις κ.ο.κ., αλλά οι όποιες υπερβολές και σχηματικότητες είναι τελικά εντελώς επουσιώδεις και μπορεί να πει κανείς ότι τελικά υπηρετούν μια σκοπιμότητα, ότι δηλαδή ο συγγραφέας δεν έχει μόνο ένα alter ego, αυτό του κεντρικού ήρωα, αλλά ότι μιλάει μέσα από τις προσωπικότητες περισσοτέρων του ενός ηρώων.
Δεν σας κρύβω ότι δεν είμαι λάτρης του αστυνομικού μυθιστορήματος και οι γνώσεις μου στο είδος είναι απολύτως ανεπαρκείς, το συγκεκριμένο όμως με συνάρπασε γιατί μέσα από τις σελίδες του αναδεικνύεται το θέμα της πολιτικής βίας και μάλιστα της μεμονωμένης, αυτής δηλαδή που ασκείται από ένα μοναχικό εκδικητή, ο οποίος έρχεται σαν τιμωρός να αποκαταστήσει τις κοινωνικές αδικίες.
Δεν ξέρω αν είναι στις προθέσεις του συγγραφέα το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξα διαβάζοντάς το, αλλά επιβεβαίωσε την άποψή μου ότι ο σκοπός ποτέ δεν αγιάζει τα μέσα, αντίθετα τα μέσα είναι αυτά που καθορίζουν, νομοτελειακά, το αποτέλεσμα.
Ο τιμωρός εκδικητής όχι μόνο δεν θα βελτιώσει την κοινωνία, αλλά θα αναγκασθεί να εγκληματήσει και σε βάρος αθώων.
Όλα αυτά ας μη δώσουν σε κανένα την εντύπωση ότι πρόκειται για μια ανιαρή πολιτική πραγματεία, αλλά για ένα απολύτως ζουμερό και συναρπαστικό αφήγημα που με καθήλωσε ένα Σαββατοκύριακο.
Γρηγόρη συγχαρητήρια και περιμένουμε εναγώνια το επόμενο.